Bezigheidstherapie. Bij het wegwerpen van paperassen zag Herkauwer een leesverslag van een werk* geschreven door de leuke arts Salomon van Rustingh (ca1650-ca1710; werkte na een militaire carriere, als dokter in de Schermer). Onder anderen heeft over hem geschreven: Gerrit Komrij.
Van Rustingh was mateloos populair bij zijn lezers, waarschijnlijk juist wegens het ordinaire dat toen nog niet ordinair was. Heel veel pies en poep en kak. Vervolgingszieken als Hirsch Ballin zouden hem tegenwoordig een proces aandoen; instede van hun voormalige Heer Balkenende in het beklaagdenbankje te zetten, als verregaand schuldig aan taalvervuiling en taalverhuftering gedurende lange jaren.
Het thema van dit werk is eigenlijk: praat in dit leven iedereen naar de mond. Doe lullig. Hou het makkelijk. Rustingh laat zien hoe je dat moet doen bij x beroepen: kunstenaars, juristen en ander rechtsgeleerd tuig, dokters, chirurgijns, apothekers, winkeliers, timmerlui, drukkers, toneelspelers, militairen. Een paar voorbeelden.
Hoe moeten figuren, die iets doen met boeken, zich lullig gedragen?
Gy Drukkers, die, door elk een boekken na te drukken,
Schoon door octroy verboon, de vrugten soekt te plukke,
Van ’t geen dat voor u niet geplant is, noch gesaayt,
En dies, so diefs als ’t kan, een anders vrugten maayt.
Ja, die, al willens, drukt, expres verboden boekken,
Die gy dan, om ’t verbott, wel duur by u doet soekken!
Gy die papieren, tot u druk, koopt, en betaalt
Niet, voor de koopman, ’t gelt, door executie, haalt!
Gy Boekverkoopers, die in ’t groot hebt willen handlen,
En daar door, met de naam van koopluy wist te wandlen,
Een deftig huys huurde, en daar breed in voordeedt, tot
Gy spijt u hoogmoet, juyst om uyen trokt (bankrot).
Over artsen bij vrouwen:
Gy moet by vrouwen en by maagden
U tonen als of se u behaagden,
As ’t so te pas komt nu en dan:
Noem ider mooy en schoon, geheellijk,
Al warense ook te duvels leelijk:
Dat helpt altijt so veel als ’t kan.
Nu, eigenlijk vindt Herkauwer het wel genoeg zo.
* Salomon van Rustingh, De gehoornde duvel met bokspoten. […] Daar by de hel bankrott, en de duvels op en hont: Vertonende een duvels geroesemoes op een Driespronge. Met een poetische verhandelingh van eenige strontkarren vol poeten. […]. t’Amsterdam, By Jan ten Hoorn […] 1704.
Herkauwer's Blog 